اسب در ابتدای زندگی بشر روی کره خاکی به عنوان یکی از حیوانات اهلی، یاریگر انسان بوده است و بسیاری از مشکلات فراروی او را به نحوی از میان برداشته است. در دنیای امروزی نیز اسب و سوارکاری با آن به نحو قابل توجهی مورد استقبال مردم قرار گرفته است و پرورش آن از حال سنتی گذشته خارج شده است. با توجه به حساسیت های بالای این حیوان و اتکای زیاد پرورش و نگهداری آن به طبیعت، این حرفه ذاتا فعالیتی پرخطر و توام با ریسک است و تولیدکنندگان این بخش حتما باید در حدکافی از نحوه تغذیه، نگهداری، بیماریها و خطراتی که متوجه این حیوان است، آگاهی داشته باشند.
اسب حیوانی تک معدهای و جز تخمیر کنندگانhindgut است و بیشتر غذاها در سکوم و روده بزرگ این حیوان تجزیه می شوند. شرایط در سکوم و کولون اسب شبیه به شرایط نگاری شکمبه در نشخوارکنندگان می باشد (اسندون و آرگنزیو، ۱۹۹۸). سکوم و کلون دارای pH حدود ۶ بوده و شرایط برای باکتریهای بی هوازی، قارچها و تک یاخته ها بهینه می باشد ( کرن و همکاران، ۱۹۷۴). در این قسمتها کربوهیدارت های پیچیده مانند سلولز، همی سلولز و همچنین پکتین تخمیر شده و ویتامین B و K و اسیدهای آمینه ضروری ساخته میشوند (فراپی، ۲۰۱۰).
اندازه و تنوع جمعیت میکروبی در دستگاه گوارش اسب محصول یک فرآیند تکاملی بسیار طولانی و پیچیدهای است که در طی میلیونها سال رخ داده است. این میکروب ها به هضم غذا کمک کرده و حیوان میزبان، عوامل فیزیولوژیکی و تغذیه ای (به عنوان مثال، بستر، pH و فشار اسمزی) را برای نگهداری و رشد جمعیت میکروبی فراهم می کند (گودسون و همکاران، ۱۹۸۸). روابط متقابل مستقیم و غیر مستقیم میکروبها با حیوان میزبان و یا با یکدیگر، این اکوسیستم بسیار پیچیده را ساخته است. این روند تکاملی منحصر به فرد در اسب باعث شده که دستگاه گوارش آن برای استفاده از خوراکهای فیبری بخوبی اصلاح شود.
این دام برای تامین مواد مغذی مورد نیاز خود به علوفه متکی است. بیشتر اسب ها می تواند مواد مغذی مورد نیاز خود را با رژیم غذایی ۱۰۰ درصد علوفه تامین کنند. در شرایط مراتع، اسب ها حدود ۱۶ تا ۱۸ ساعت در هر روز چرانیده میشوند (کونک و همکاران، ۱۹۹۹) و فیبر جز اصلی تشکیل دهنده خوراک این حیوانات میباشد. با این حال بهره برداري بی رویه از منابع پایه سبب محدودیت در توسعه تولیدات کشاورزي، تخریب مراتع و محدودیت منابع علوفه ای (نسبت به نیازهاي جمعیت دامی) شده است اما در عین حال، سالانه حجم عظیمی از بقایاي کشاورزي حاصل میشود که میتوان از آنها در تغذیه دام استفاده نمود (فضائلی و زاهدي فر، ۱۳۸۳). بخش اصلی پسماندهاي کشاورزي را مواد لیگنوسلولزي تشکیل میدهند که ارزش غذایی و قابلیت استفاده آنها براي حیوانات پایین میباشد بخشی از این مشکل به این دلیل است که این مواد دارای کمبود پروتئین، موادمعدنی و انرژی قابل هضم میباشند علی رغم محدودیت های مذکور این مواد پتانسیل استفاده به عنوان یک خوراک انرژی زا را در جیره دام ها دارند. این در صورتی است که ارزش غذایی این مواد با کاربرد روش های فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیکی بهبود یابد (برجی و همکاران، ۱۳۸۳).
در ۲۰ سال گذشته، تلاشهایی جهت استفاده از آنزیمهای فیبرولیتیک با منشا خارجی به منظور بهبود کیفیت علوفه و عملکرد حیوان انجام شده است (آدسوگان و همکاران، ۲۰۱۴). با این حال در مورد استفاده از آنزیمهای اگزوژن جهت بهبود هضم میکروبی و تخمیر بقایای زراعی توسط میکروارگانیسم های دستگاه گوارش اسب مطالعات اندکی صورت گرفته است
پژوهشی با هدف تاثیر آنزیم اگزوژنوس تجاری ناتوزیم پلاس بر تخمیر علوفه با کیفیت پایین توسط باکتری های دستگاه گوارش اسب انجام پذیرفته است. در این آزمایش تاثیر سطوح مختلف آنزیم اگزوژن تجاری ناتوزیم پلاس بر قابلیت هضم، پتانسل تولیدگاز و فراسنجههای تخمیری کاه گندم و یونجه توسط باکتریه ای دستگاه گوارش اسب مورد بررسی قرار گرفته است. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آنزیم اگزوژن تجاری ناتوزیم پلاس (۰، ۳ و ۶ گرم در کیلوگرم ماده خشک) بودند. این آنزیم از شرکت بیوپروتن استرالیا خریداری شده است جهت استفاده از تکنیک تولید گاز و همچنین کشت باکتری های دستگاه گوارش از دو راس اسب عربی تغذیه شده با علوفه خشبی نمونه گیری مدفوع تازه صورت گرفته است.
نتایج مربوط به کاه گندم نشان داده است که با افزایش سطح آنزیم، پتانسیل تولید گاز، راندمان سنتز میکروبی و قابلیت هضم در زمان ۲۴ ساعت کشت، به طور معنیداری افزایش یافته است. ولی دیگر فراسنجه های تخمیری کاه گندم تحت تاثیر سطوح آنزیم قرار نگرفتهاند. نتایج مربوط به یونجه نشان داده که با افزایش سطح آنزیم، پتانسیل تولید گاز افزایش یافت ولی قابلیت هضم و دیگر فراسنجه های تخمیری یونجه تحت تاثیر سطوح آنزیم قرار نگرفتند.
به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داده است. که آنزیم های اگزوژن پتانسیل افزایش هضم پذیری و تخمیر علوفه ها را دارا می باشند.
Mohammadabadi, Tahereh, Maryam Harsini Shakarami, Mona MMY Elghandour, Abdelfattah ZM Salem, and José Cedillo Monroy. "Effect of Natuzyme enzyme on fecal digestion and fermentation of wheat straw and alfalfa hay in Arabian horses." Journal of Equine Veterinary Science ۷۰ (۲۰۱۸): ۱۳-۱۷..