چالش های گاو شیری در دوره انتقال

یکی از حساس ترین مراحل زندگی گاو شیری سه هفته پیش و پس از زایمان است. در طول این دوره، تغییرات چشمگیری در وضعیت متابولیسم و سیستم ایمنی گاوها رخ می دهد. ۲ عامل مهم باعث این تغییرات  می شوند یکی نیاز بالای دام به مواد مغذی  و دومی کاهش مصرف ماده خشک. زیرا نیاز تولید شیر را نمی توان فقط با مصرف خوراک بهینه کرد. اگر دام  نتواند این دوره را با آسودگی پشت سر بگذارند، احتمال بروز اختلالات متابولیکی و کاهش تولید شیر در آن بالا می رود. این اختلالات متابولیکی از اهمیت بالینی بالایی برخوردار هستند زیرا می توانند باعث ایجاد استرس اکسیداتیو شده، ایمنی حیوان را به خطر انداخته و در نهایت عملکرد تولید مثلی آن را نیز کاهش دهند.

راهکارهای  مدیریتی بخصوص در بخش تغذیه می تواند از آسیب های این دوره حساس کاسته و سودآوری گله را افزایش دهد.

در این دوره به دلیل کاهش مصرف خوراک و نیاز دام به انرژی بالا، بسیج اسید های چرب از بافت چربی افزایش یافته و در ادامه برداشت اسید های چرب توسط کبد افزایش می باید. لیپوپروتئین ها مسئول خارج کردن چربی ها از کبد به صورت تری گلیسرید هستند. فسفاتیدیل کولین جزی از این لیپو پروتئین ها می باشد. فساتیدیل کولین از متیلاسیون فسفاتیدیل اتانول آمین حاصل می شود. کولین نقش دهنده متیل در این فرایند را بر عهده دارد بنابراین وجود کولین عبوری در مکمل دوره انتقال از کبد چرب جلوگیری می کند. کولین همچنین باعث کاهش تنش اکسیداتیو سلول های کبدی می شود. از طرفی بسیاری از محققین بیان نموده اند که استفاده از کولین در مکمل های این دوره  با افزایش مصرف خوراک، تولید شیر و درصد چربی همراه است.

از طرفی دیگر کمبود گلوکز خون به دنبال کاهش مصرف خوراک موجب افزایش مقدار اسیدهای چرب غیر استریفه و بتاهیدروکسی بوتیرات در خون شده و دام مستعد ابتلا به بیماری هایی از جمله کتوز می گردد از دیگر ترکیبات مورد استفاده در این دوره  پیش ساز های گلوکز می باشند که تا حدودی دام را در برابر ابتلا به کتوز محافظت میکنند.

و اما هیپو کلسمی زایمانی اختلال متابولیکی است که در آن مکانیسم هومئوستاتیک کلسیم قادر به حفظ کلسیم طبیعی خون در آغاز شیردهی نمی شود. تحقیقات نشان داده است بیش از ۵۴ درصد از گاوهای شیری ممکن است در حوالی زایمان از هیپو کلسیمی تحت بالینی رنج ببرند. گاوهایی که تب شیر را تجربه می کنند در مقایسه با گاوهای سالم احتمال اینکه علائم بالینی کتوز و ورم پســتان را نشــان دهند به ترتیب نزدیک به ۹ و ۸ برابر می باشد. معمول ترین روش کاربردی برای پیشگیری ازتب شیر در هنگام زایمان, کاهش تعادل کاتیون-آنیون جیره (DCAD) می باشد. گاوهایی که ۲۱ روز قبل زایمان تا زمان زایمان با نمک های آنیونی تغذیه می شوند نسبت به گاوهای تغذیه شده با جیره DCAD مثبت، قبل زایمان سطح بالاتری از کلسیم دارند. همچنین مشخص شده است که گاوهایی که از جیره DCAD منفی تغذیه می کنند ورم پستان، متریت و جابجایی شیردان کمتری نسبت به گاوهای تغذیه شده با جیره DCAD مثبت تجربه می کنند.

نمک‌های آنیونی با القای اسیدوزیس ملایم قبل از زایش باعث افزایش حساسیت بافت‌ها (بخصوص استخوان‌ها) به هورمون پاراتیروئید شده که منجر به تجزیه بخش هیدروکسی آپاتیت استخوان‌ها ‌شده و در نهایت برداشت کلسیم از ذخایر استخوانی را افزایش می دهند. هنچنین این‌ترکیبات بر کلیه اثر گذاشته و باعث افزایش تولید ۱و۲۵- هیدروکسی کوله کلسیفرول می‌شوند. این فرم فعال ویتامین D  به دو طریق زیر موجب حفظ و یا بالا بردن سطح کلسیم خون می‌شود:

1. تأثیر بر لوله‌های جمع‌آوری‌کننده ادراری نفرون‌ها و به دنبال آن افزایش بازجذب کلسیم از ادرار.
2. تحریک تولید پروتئین باند‌کننده کلسیم (Calcium binding protein) در سلول‌های پوششی روده و به دنبال آن افزایش جذب کلسیم از روده کوچک.

جیره های با DCAD پایین به دلیل اسیدوژنیک بودن ممکن است باعث کاهش مصرف خوراک در آواخر آبستنی شوند. بنابراین استفاده از منابع با کیفیت و فرمولاسیون تخصصی و بهینه در تهیه مکمل آنیونیک که اختلاف کاتیون- آنیون جیره را در محدوده منفی و در دامنه استاندارد (۱۰۰تا ۱۵۰ میلی اکی والان جیره) حفظ کند و در عین حال کمترین اثر را بر ماده خشک مصرفی بگذارد ضروری به نظر می رسد.